๐ Nationalsozialistisches Kraftfahrerkorps
๐ Ontstaan & Groei
Het N.S.K.K. (Nationalsozialistisches Kraftfahrerkorps) werd in 1930 opgericht onder de naam Nationalsozialistisches Automobilkorps (N.S.A.K.) met slechts 300 leden. Korpsleider Hรผhnlein begon met amper middelen en een klein zolderkantoor, maar groeide al snel uit tot een sleutelorganisatie voor de NSDAP.
- 1931: bij een S.A.-optreden in Brunswijk waren al ca. 5.000 voertuigen aanwezig.
- Einde 1931: N.S.K.K. telde ca. 10.000 leden.
- 1933: organiseerde een 2.000 km afstandsrit โ wereldwijd de grootste motorsportprestatie.
- Propaganda: dankzij mobiliteit bereikte men zelfs de kleinste dorpen
- Opleiding: motorsportscholen leverden tot 1943 ca. 200.000 mannen aan de Wehrmacht (voornamelijk pantsertroepen).
- Motor-Hitlerjugend: jongeren (16โ18 jaar), in 1943 al 100.000 leden.
Voor de oorlog werkte het korps mee aan projecten van de Organisation Todt (wegen, dammen, autostrades), waarmee men de werkloosheid in het Derde Rijk hielp bestrijden. Het N.S.K.K. was in essentie een korps van chauffeurs dat met privรฉwagens en groepswagens transportdiensten leverde.
๐ข Werving & Propaganda
De werving in Vlaanderen begon in maart 1941 met oproepen in De Nationaal-Socialist. Vrijwilligers konden zich aanmelden in Brussel en in lokale VNV- en ZB-afdelingen. Nieuwe campagnes volgden in februari 1942 met vergaderingen in steden als Tongerlo, Geel, Brasschaat, Merksem, Hoogstraten, Boechout, Schoten en Antwerpen.
In mei 1944 startte het โN.S.K.K.-Regiment Vlaanderenโ een nieuwe propaganda-actie met films, brochures en vlugschriften om nog meer vrijwilligers te werven.
๐ Kontrakten
- 1940โ1941: geen formele kontrakten; inzet gebeurde vrijwillig.
- Maartโmei 1941: arbeidsovereenkomsten voor chauffeurs en monteurs; vooral bevoorrading in Belgiรซ en Noord-Frankrijk (voeding, munitie, bouwmaterialen).
- Na juni 1941: nieuw kontrakt, nu ook vervoer van wapens en munitie; duur 1 jaar met 6 maanden opzeg.
- Herfst 1943: โAuf Kriegsdauerโ (tot einde oorlog); automatische verlenging, verplichtend karakter.
๐ถ Loon & Sociale regelingen
- Dagloon: 18,75 fr., uitbetaald om de 10 dagen.
- Maandgeld: aanvankelijk 1.200 fr., vanaf mei 1942 verhoogd tot 2.100 fr. + 1 DM per dag fronttoelage.
- Ziekteverzekering: eerst via Belgische fondsen, later via Deutsche Krankenkasse.
- Pensioenregeling: met bijdragen en pensioennummer.
๐งญ Opstelling & commandostructuur
Korpsleider: Korpsfรผhrer Erwin Kraus.
Hoofdindeling (3 groepen): Gruppe Luftwaffe (rijdt voor de luchtmacht), Gruppe Speer (bewapeningsindustrie) en Gruppe Todt (bouw & verdedigingswerken).
Gruppe Luftwaffe (Motorgruppe Lw.)
- Vorming: 11.05.1942 uit Brigade 1 en 2.
- Bevel: Gruppenfรผhrer Graf von Bayer-Ehrenberg; staf: Wittenberge โ Berlijn (tevens Luftwaffe-HK).
| Niveau | Eenheid | Bevelhebber / Samenstelling |
|---|---|---|
| Brigade 1 | โ | Gruppenfรผhrer Vogel โข 1e, 2e, 3e N.S.K.K.-Regiment |
| Brigade 2 | โ | Brigadefรผhrer Kelber โข 4e (Staffelfรผhrer Erwin Gรผnther), 5e, 6e N.S.K.K.-Regiment |
| Regiment | 4 en 6 | Elk regiment โ 2 Abteilungen. Vlamingen vooral in Rgt. 4 & 6. Abteilungen konden tijdelijk bij andere regimenten worden ingedeeld. |
| Abteilung (Rgt. 4) | I/4 โข II/4 | Staffelfรผhrer Runte (commandant Abt. II/4) |
| Abteilung (Rgt. 6) | I/6 โข II/6 | โ |
| Compagnie | Hauptkolonne | Elke Abteilung telt 3 compagnies (hoofdkolonnen) |
Kolonne (samenstelling & sterkte)
- Kolonne = 3 Zรผge + tros. Aantal wagens volgens bewakingsbehoefte / tonnage / laadvermogen.
- Licht: 10โ12 LKWโs โข Zwaar: ~5 LKWโs.
- Voorbeeld lichte kolonne: 12 LKW โข 1 PKW โข 1 Krad โข 1 Werkstattwagen โข 1 Foerierwagen met veldkeuken โ ~30 manschappen.
Compagnie- en kolonnestaf
| Compagnie-staf | Kolonnen-staf |
|---|---|
| Kompaniechef / Hauptkolonnenfรผhrer โข Kolonnenfรผhrer โข Spiess (serg.-majoor) โข Schirrmeister (mekanieker) โข Rechnungsfรผhrer (betaalmeester) โข Kompanieschreiber โข W.u.G. (wapens & materieel) โข Koch โข Verpflegung/Unterkรผnfte โข Bekleidung (magazijnier) โข Kradmelder โข Sanitรคter |
Kolonnenfรผhrer (meestal onderofficier) โข Kolonnenfeldwebel (Spiess) voor bevoorrading/verzorging en administratie โข Officieren doorgaans met administratieve rol |
Verbindingsofficieren
Aangewezen door V.N.V. of DeVlag; zorgden voor de band met de partijleiding, sociale belangenbehartiging en politieke scholing. Geen technische of militaire bevoegdheid.
| Organisatie | Namen (functie) |
|---|---|
| V.N.V. | Standartenfรผhrer Omer Smessaert (1945, staf Wittenberge-Berlijn) โข Staffelfรผhrers Renaat Verbruggen, Renaat Rits โข Sturmfรผhrers A. Goosens, Frans Lavelli, De Laeter |
| DeVlag | Sturmfรผhrers Wim Luyten, Van Wijnbergen |
Eedformule (na inzet Rusland 1941โ1942)
โWij zweren trouw aan de Fรผhrer in de kamp tegen het bolsjewisme als soldaten te strijden met alle wapens, ook met de inzet van ons leven.โ
๐งฉ Compagnies & kolonnen (samenstelling)
Het reconstrueren van รกlle compagnies/kolonnen is lastig: eenheden traden afwisselend zelfstandig of in Abteilungsverband op en werden vaak door mechanische defecten opgesplitst/verscheept. Vlamingen dienden vooral bij Regimenten 1, 4, 5, 6, bij Sonderkolonnen 5 & 6 en in het DeVlag Motorkorps (Frankrijk/West-Duitsland).
8e Kompanie โ III. Abteilung โ 1e Regiment
| Rol | Naam / detail |
|---|---|
| Status (1942) | Werd II. Hauptkolonne (Befehl: Staffelfรผhrer Runte) |
| Kompaniechef | Sturmfรผhrer Feldman |
| Spiess | Obertruppfรผhrer Pentrup |
| 1e Schreiber | Jan Verbraeken |
| Schirrmeister | Max Bragard |
| Vlaamse verbindingsofficieren | Staffelfรผhrer Rene Verbruggen โข Renaat Rits |
| Kolonnen | 181 (Obertruppf. Stufvogel) โข 182 (Obertruppf. Eyckmeyer) โข 183 (Oberscharf. Felice) โข 184 (Truppf. Altmeyer) โข 185 (Kriegsrangf. Schwache) 3 lichte kolonnen (โค3t) โข 2 zware kolonnen (โฅ15t); Kolonne 4 met opleggers; Kolonne 5 door Duitse ongewapende chauffeurs (DB/wspoor). |
| Sterkte | ~230 Vlamingen |
Detachering (mei 1943): ~10 Vlamingen naar eenheid St.-Omer/Achiet (Normandiรซ), onder II. Hauptkolonne (Chef: Sturmf. Hรถlle; Spiess: Scharf. Kultscher โ Obertruppf. Droste). Meerderheid Nederlanders (NSB) + Agra Walen. 8e Kp lag in barakken bij Willencourt (rand oud vliegveld). In okt. 1943 naar Fahrschule (Boudewijnkazerne, Daillyplein, Brussel) voor chauffeurstraining (Lw-school).
9e Kompanie โ 1e Regiment
| Element | Detail |
|---|---|
| Plaatsing | ~70 Vlamingen in Sonderkolonne 6 โ Lansierskazerne Casteau (Mons); voorjaar 1944 hernoemd naar Sonderkolonne 5. ~35 Duitse vrachtwagens. |
| Chef | Obersturmfรผhrer Walter Klinger |
| Zรผge | 1e Zug: Sturmf. Momsen โข 2e Zug: Obertruppf. Kirchhof |
| Staf | Spiess: Obertruppf. Schrรถder โข Oberscharf. Kreuz โข Schirrmeister: Truppf. Reicherbacher โข W.&G.: Obertruppf. Jost โข Rechnungsf.: Obertruppf. Pelzer โข Foerier: Rottenf. Turatti, Rottenf. Frans Hauben (Vl.) โข Verb.off.: Sturmf. Frans Lavelli |
Kolonne 10
Normandiรซ: eerst Douai (kaz.) โ 1943 Yvetot (kust).
Kolonnenfรผhrer: Sturmf. Voghel โข Spiess: Oberscharf. Felice โข Schirrmeister: Scharf. Raymaekers (Vl.) โข Verb.off.: Staffelf. Renaat Verbruggen
Normandiรซ: eerst Douai (kaz.) โ 1943 Yvetot (kust).
Kolonnenfรผhrer: Sturmf. Voghel โข Spiess: Oberscharf. Felice โข Schirrmeister: Scharf. Raymaekers (Vl.) โข Verb.off.: Staffelf. Renaat Verbruggen
Kolonne 11
L.G.P.A. 50 + 51
Kolonnenfรผhrer: Obersturmf. Gutmutz โข Locatie Douai (1943).
Vanaf 1943 waren Kolonnenfรผhrers veelal Vlamingen; Kompaniechefs bleven Duits.
L.G.P.A. 50 + 51
Kolonnenfรผhrer: Obersturmf. Gutmutz โข Locatie Douai (1943).
Vanaf 1943 waren Kolonnenfรผhrers veelal Vlamingen; Kompaniechefs bleven Duits.
Regiment 4 โ inzet & compagnies
1e Afdeling, 1e Abteilung โ Frankrijk (aug. 1941โjuni 1942): Biarritz (I./Kp ~200 man, Staffelf. Lang), Cognac, Lille, Parijs (vliegvelden). T.b.v. Marine & Luftwaffe. Veel Nederlanders; meeste Vlamingen in 1e Kp (~200).
| 1e Kompanie | Detail |
|---|---|
| Kompaniechef | Hauptsturmfรผhrer Rรถmfeld |
| Spiess | Obertruppfรผhrer Hannes Friedmann |
| W.&G. | Oberscharfรผhrer Weber |
| Verbindingsoff. (Vl.) | Sturmfรผhrer Delaeter โข Frans Lavelli |
| Kolonne 410 | Kolonnenfรผhrer: Oberscharfรผhrer Weber |
| Kolonne 411 | Kolonnenfรผhrer: Obertruppfรผhrer Gust De Maeyer โข Kolonnenfeldwebel: Truppfรผhrer Panier โข Oberscharfรผhrer: De Waele, Garรฉ, Couvreur โข Scharf.: Bulens |
| Kolonne 412 | Kolonnenfรผhrer: Truppfรผhrer De Riemaecker |
| 2e Kompanie | Balkan (maart 1944) |
|---|---|
| Kompaniechef | Sturmfรผhrer Seine |
| Kolonnen | 220 โข 221 โข 222 โข 223 (Oberscharfรผhrer Meyvisch, Vl.) โข 224 (Truppfรผhrer Tolpe, Vl.) โข 225 (Spiess: Scharfรผhrer Mertens, Vl.) Schirrmeister: Schlรถmann โ Reimond Willems โข Werkstattstaffel: Stuf. Blumstein |
| 3e Kompanie | Kader & Vlaamse kolonnen |
|---|---|
| Kompaniechefs | Hauptsturmf. Wolff โ Obersturmf. Nietschke (โ41โโ42) โ Obersturmf. Feichtinger (โ43) โ Obertruppf. Jef Scherps (jan โ45) |
| Kolonnenfรผhrer | Totaal: 10 โข Vlaams: 434 (Oberscharf. Van Elderen) โข 435 (Obertruppf. Jef Scherps) โข 436 (Oberscharf. Vermander) |
| Staf | Spiess: Rottenf. Mollekkens (โ43โโ54) โข Scharf. Van Hoof โข Zugfรผhrer: 1e Vereecken โข 2e Lemmens โข 3e Meersdom โข Verb.off. (Vl.): Sturmf. Delaeter |
| 6e Kompanie | Kader & samenstelling |
|---|---|
| Kolonnenfรผhrer | Dillschneider โข Dornbach โข Seine |
| Staf | Spiess: Thielemans (Duits, Kursk) โข Sanitรคter: Graeff โข Bekleidingsk.: Giene โข Rechnungsf.: Idecke โข Schirrmeister: Sturm |
| Leiding (Kursk) | Obersturmf. Koenig โข Sturmf. Kayser (Kursk-Ost) โข Hauptsturmf. Weitzenhofen |
| Verbindings-officier (Vl.) | Delaeter (Kursk) |
| Samenstelling | Bijna uitsluitend Vlamingen |
๐ฃ๏ธ 6e Kompanie (Rgt 4, II. Abt.) โ traject 1942โ1943
| Periode / plaats | Actie / opmerking |
|---|---|
| Mei 1942 โ vertrek | Met wagens Grimbergen โ Schaarbeek per spoor naar Breslau (via Oppeln, Kosel), kwartier Quitiskau & Drosselbach. |
| Zuid-Polen โ Lemberg | Kazerne Lemberg; inzet voor vliegveld-aanleg (ook station Ponyri). |
| Route oostfront | Shitomir โ Poltawa โ Kiew โ Charkow โ Kursk (6e Kp geconcentreerd). |
| Ponyri (KurskโOrel) | 6โ7 weken transport bouwmaterialen/brandstof; daarna terug naar Kursk; korte verplaatsing richting Stary Oskol (offensief juni 1942) en terug. |
| Terugtocht feb. 1943 | 6โ7 feb: zone Konotop โ dorp Popowka; vervolgens naar Kiew; per trein met versleten wagens via Parijs naar Diest. Alarm/achterwaartse verplaatsingen vanaf 22โ25 mrt 1943 (Kursk โ Popowka โ Kiev โ Diest). |
Regiment 5 & 6 โ kerngegevens
Regiment 5 โ 2e Hauptkolonne
10 kolonnen โข Chef: Obersturmf. Jaeger โข Spiess: Obertruppf. Rosenmont โข Regimentskdr: Rube โข Tact. teken: raap (Rรผbe) โข Ingezet te Kossosch.
10 kolonnen โข Chef: Obersturmf. Jaeger โข Spiess: Obertruppf. Rosenmont โข Regimentskdr: Rube โข Tact. teken: raap (Rรผbe) โข Ingezet te Kossosch.
Regiment 6
Opgericht 1942 te Diest na vertrek Regt 4 naar Rusland.
II. Abteilung (Bef.: Staffelf. Joachim Schulz) โ 4e Kp: Nederlanders โข 5e Kp: Vlamingen โข 6e Kp: Rex/Agra Walen.
5e Kp (kern): Kompaniechef Sturmf. Schmidt; Kompaniefeldwebel Langner, Stammer, Crasser.
Opgericht 1942 te Diest na vertrek Regt 4 naar Rusland.
II. Abteilung (Bef.: Staffelf. Joachim Schulz) โ 4e Kp: Nederlanders โข 5e Kp: Vlamingen โข 6e Kp: Rex/Agra Walen.
5e Kp (kern): Kompaniechef Sturmf. Schmidt; Kompaniefeldwebel Langner, Stammer, Crasser.
๐ Scholen & leergangen
| Locatie | Type / leiding | Opmerking |
|---|---|---|
| Vorst (Hoogte 100) | Motorschule N.S.K.K. โ Oberstaffelf. Busch (apr โ43), Sturmf. Voss | FPN L 51945 Lg.Pa Brรผssel |
| Brussel โ Dailly/Boudewijnkazerne | Luftwaffe Fahrschule | LKW-chauffeurs; rijbewijs III na ~7 weken; taal: Duits; Kazernebev.: Hauptmann(Lw); Chef Vl.: Oberfeldwebel Haut, Uffz. Steckl |
| Diest | Unterfรผhrerlehrgang | Kolonnenfรผhrer-school; leider: Standartenf. Moosberger (begin โ43) |
| Rheindalen (DE) | Fahrschule (diesel/houtgas) | Techniek & houtgasrijden |
| Stokkel | Fahrschule โ Sturmf. Voss | โ |
| Croisรฉe-Laroche (Rijsel) | Regiments(fahrer)schule โ KpChef: Obersturmf. Schmelcher | Zugfรผhrer: Obertruppf. Schrรถder, Obertruppf. Feldmann, Truppf. De Bruyn (Vl.); ~100 Vlamingen; infanterie-/gevechtstraining |
| Tervuren | Technische school | Opleider: Jef Scherps |
| Charkow โ Lemberg | Fahrschule & Unterfรผhrerlehrgang | Herfst 1942; verlegd naar Lemberg |
Technische centra (selectie): Gent, Ursel, Nossegem, Stokkel, Grimbergen, Bost-Tienen, Rheindalen, Diest, Vorst, St-Denijs-Westrem, Moorsele, Wevelgem, Don Boscostraat 8, Vliegplein St-Denijs-Westrem (Zug 5, Kolonne 10; Zugfรผhrer: Truppf. Winterhagen; FPN L 10596 Lg.Pa Brรผssel).
๐ท๏ธ Durchgangslager โHoogte 100โ (Vorst/Brussel)
- (1942) Doorgangskamp & wachtcompagnie; bevel: Oberstaffelf. BikkelโBusch; Werkstatt & Wachtkpn: Staffelf. Lang.
- Bewakingsposten: Berkelwerke, Rutterbosch. Fahrschule: Oberstaffelf. Busch.
- Samenstelling: ~90 Vlamingen โข 10 Nederlanders โข 300 Volksduitsers. Waffenmeister: Scharf. Butcher.
- Spielmannszug (leider: Obertruppf. Bernard; Vlaams leider: Van Huffel) ~30 man; optredens in/om Brussel. (1943) gedeeltelijk ontbonden; muzikanten naar Fruges-St. Omer (K.W. Motzug Werkstatt; leider: Obersturmf. Bรผrinks), leiding over Russische ex-krijgsgevangenen mechaniciens.
๐ Voorfase (mei 1941) โ D.M. Vervoerdienst te Diest
- 3.5.1941: ~3.000 vrijwilligers in Citadel Diest; veel werkloosheid; geen verplichting/contract.
- ~500 vrijwilligers vrachtvoerders/technisch geschoolden (ยฑ75% D.M./Z.B.). Doel: opruim/transport oorlogsbuit (BEF) rond Duinkerken/Frankrijk (vaak met O.T.-materieel).
- Geen Vlaamse officieren; Duitse leiding; geen wapens/eed; Z.B.-dienstgraden voorlopig overgenomen.
- Arbeidsovereenkomst als chauffeur/begeleider; geverfde Franse uniformen zonder kentekens (niet Wehrmacht-erkend); wel verzekerd bij Deutsche Krankenkasse.
- Vorming in kolonnen (10โ12 vrachtwagens; voerder + begeleider per wagen). Voorlopig Kolonnenleider: onderofficier Luftwaffe; officieren vooral administratief.
- Materieelmarkering: W.L. (Luftwaffe). Duiste krijgsmachtdelen: W.H./W.M./W.L./Waffen-SS.
๐ Opleiding & uitval via Fliegerhorsten
- Kolonnen werden per Fliegerhorst (luchtmachtbasis) opgeleid en naar behoefte doorgestuurd naar hun inzetgebied.
- Diest (Citadel): kazernecommandant Gruppenfรผhrer Berger. Vlaamse officieren: Hauptsturmfรผhrer Boyden, Sturmfรผhrer Van Gent, Van Muylem.
๐ Transportgolven uit Diest (zomerโherfst 1941)
Poolse as โ vertrek 23.05.1941
- Na korte, primitieve opleiding (voetbalveld nabij station Diest) vertrokken enkele duizenden Vlaamse NSKKโers zonder wapens of wagens per trein/vrachtwagen.
- Route: Magdeburg โ Posen/Posnaล โ Warschau โ verlading naar Brest-Litowsk.
- Opdracht: transport van uitrustingsstukken (barakken e.d.) naar o.a. Baranowitsji aan de demarcatielijn.
- Indeling in kolonnen met buitgemaakte voertuigen uit diverse legerkorpsen; nog steeds onbewapend.
Franse as โ vertrek 16.08.1941
- Detachementen die niet naar Polen gingen, werden richting Zuid-Frankrijk gestuurd.
- I. Afdeling (Staffelf. Lang): omgeving Biarritz & Cognac; andere eenheden in Lille en op vliegvelden rond Parijs.
- ~200 Vlamingen reden ten dienste van Marine en Luftwaffe; o.a. transport van tropisch fruit uit Spanje.
- Verblijf tot begin maart 1942, daarna terug naar Diest voor verdere chauffeur-/infanteriescholing.
โ๏ธ Operatie Barbarossa (22.06.1941) โ inzet & bewapening
| Element | Beschrijving |
|---|---|
| Eerste inzet | Kolonnen met Vlaamse NSKKโers bij de eerste troepen in door de Sovjet-Unie bezet Polen. Route: Warschau โ Brest-Litowsk โ Minsk โ Borissow โ Orsja โ Smolensk โ Witebsk โ Wjazma โ Brjansk. |
| Taken | Bevoorrading van vliegvelden (200โ300 km trajecten), o.a. vliegtuigbommen laden/pendelen tussen Smolensk, Witebsk, Wjazma, Brjansk; onder bevel Heeresgruppe Mitte. |
| Bewapening (in Polen uitgedeeld) | Geweer 98k โข MG 34 โข Pistool 08/15 (zelfbescherming, konvooibeveiliging). |
| Casualty | Te Tsjeschenkaja: eerste gesneuvelde vermeld โ Jef Van Mierop (omgeving Oostende). |
Onvrijwillige uitstroom (Orsja): ~200 Vlamingen keerden op eigen verzoek terug door frontinzet/bewapening die niet in het oorspronkelijke arbeidscontract was voorzien, zware dril, langdurige inzet zonder verlof. De meerderheid bleef in dienst.
๐งญ Verslag Jef Scherps (samenvatting)
Vanuit Orsja reden kolonnen, geladen met 500ย kg-bommen, richting Jarzewo (NO van Smolensk), over de startbaan MinskโSmolensk. Door gevechten rond het vliegveld werd โs nachts in de bossen gewacht; bij dageraad konden vliegtuigen landen en werden bommen onder de vleugels aangehaakt. Terugtocht via omleidingen om frontcontact te vermijden; totale duur van de rit ~5 dagen.
Andere veldverslagen schetsen nachtelijke routes, improvisatie bij wegversperringen en sporadisch contact met lokale bevolking, gevolgd door strikte corrigerende bevelvoering door Duitse kadrering.
๐ Regiment 5 โ 2e Hauptkolonne (โRรผbeโ)
- Chef 2e Hauptkolonne: Obersturmfรผhrer Jaeger; Spiess: Obertruppfรผhrer Rosenmont; Regimentskommandeur: Rube.
- Tactisch herkenningsteken: raap (Rรผbe) op voertuigen; inzet o.a. te Kossosch.
- Feldpostnr. L 10848-2 A Lg.Pa. Breslau; 09.06.1942 vertrek uit Diest, dezelfde dag โs avonds volledige verlading op trein.
๐งฑ Kolonne-opbouw (herhaling)
Lichte kolonne: ca. 10โ12 LKW + PKW + Krad + Werkstattwagen + Foerierwagen met veldkeuken (~30 man). Zware kolonne: minder wagens (hoger tonnage). Bewaring, laadvermogen en tonnage bepaalden de sterkte.
๐บ๏ธ Dagboekroute (Frans Van Woensel) โ juniโjuli 1942
| Datum | Traject / plaats | Opmerking |
|---|---|---|
| 12โ17 jun 1942 | Tost โ Tarnowitz โ Krakau (vliegveld) โ Tarnรณw โ Jaroslau โ Reichshof โ Mixosin โ Przemyลl โ Sadowo โ Lemberg (Kazerne 13) | Afladen trein; opmars in kolonne |
| 18โ27 jun 1942 | Rรณwne (kazerne) โ Shitomir โ Kiev โ Permenantzy โ Shonowka โ Poltawa โ Steinka โ Charkow | Afgelegde km sinds Tost: 1.529 |
| 28 jun 1942 | Wolchansk | โ |
| 1โ5 jul 1942 | Inzet frontsector โ Nowo Grinew | Samenwerking met RAD & Wehrmacht |
๐งญ Bevelsstructuur & Luftwaffe-commando (Don-sector 1942โ43)
- Onder Armeegruppe von Weichs; tactisch onder Generalkommando I. Fliegerkorps (tot 05-07-1942 Luga; vanaf 31-07-1942 Charkow).
- Luftwaffe-Kommando Don te Charkow (06-08-1942 t/m 17-02-1943); Commandant: Gen.d.Fl. Fรถrster.
- Betrokken: JG 54, delen JG 53, KG L, KG 76, KG 77, A.Sta. 5, รฉn NSKK-regimenten 4 en 5.
- Sowjet: in Don-stelling (o.a. 63e, 48e, 60e, 13e, 40e, 21e, 6e leger; sector Woronezj).
๐ Donfront โ tijdlijn & omstandigheden (juli 1942 โ feb 1943)
- 2โ10 jul 1942 โ Doorbraak bij Belgorod; doorstoot via Stary Oskol; oversteek Don bij Malyschowa; bruggenhoofd Woronezj.
- 12 aug โ 15 sep 1942 โ Herhaalde afweergevechten rond Woronezj; 6e Leger bereikt Stalingrad.
- 19 nov 1942 โ 14 jan 1943 โ Stellingoorlog; intensieve luchtaanvallen op toevoerwegen; NSKK met zware verliezen.
- Weer: tussen โ26 ยฐC en โ36 ยฐC (novโdec); modderperioden; logistiek zwaar bemoeilijkt.
- 23 nov 1942 โ Insluiting Stalingrad (Kalatsj); 27 nov โ Von Manstein neemt Heeresgruppe Don over.
- 15 jan 1943 โ Inname Rossosch door Sovjets; opgave bruggenhoofd Woronezj; chaos/terugtocht.
- 3โ16 feb 1943 โ Ontruiming Stary Oskol; val Kursk; tijdelijke herovering Charkow door Duitsers kort nadien.
๐ก๏ธ Rossosch (jan 1943): doorbraak & verliezen
15.01.1943 โ Russische T-34โs vallen het vliegveld bij Rossosch aan; tientallen Vlamingen sneuvelen of raken vermist. Een deel ontsnapt (te voet of met wagens) richting Charkow; hergroepering en tijdelijke wachtinzet. 23โ25 jan: verplaatsing via Poltawa naar Kiev en per spoor naar Diest.
Lijst (onvolledig) van aanwezige Vlamingen te Rossosch โ klik om te tonen
Godefroid Roger (vermist)
Luyten Wim
Liekens
Drijbooms Marcel (vermist)
Tops Maurits (gevallen)
Van Woensel Frans
De Meyer (gevallen)
Van der Elst vader (gevallen)
Cayzele
Meerkerke (gevallen)
Conrad
Amands
Van de Velde Leo (gevallen)
Horac
Aenca
Peeters Fons
Swinnen
Neutiens (vermist)
Boonen Eduard (vermist)
Van Hellem Frans (gevallen)
Vercauteren Edward (gevallen)
Rogiers Viktor (gevallen)
Henning Bruno (vermist)
Meirschaar Albert (gevallen)
Beulens Mottic (gevallen)
Siau Gilbert (gevallen)
Van Brussel Maurits (gevallen)
Van der Putten Albert (vermist)
Van Roosendael Flor (vermist)
Gaudeus (vermist)
Reinicke Jos
Cooreman
Sever
Bruggeman (gevallen)
Van Ranst A. (gevallen)
Demaeyer
Dellaire (gevallen)
Hart
Piesen Albert (gevallen)
De Backer
Van de Plas
Conicke
Wissels
De Metsenaere
Bellemans Pierre (gevallen)
Elskens Albert (gevallen)
Waterschoot Adolf (gevallen)
Smekens Jozef (gevallen)
Michiels vader (vermist)
De Veirman Maurits (gevallen)
Siau Achiel (gevallen)
Totte (gevallen)
Goosens Viktor (vermist)
Van Malderen Renรฉ (vermist)
Geers Andrรฉ (vermist)
Lejeune Lucianus (gevallen)
Luyten Wim
Liekens
Drijbooms Marcel (vermist)
Tops Maurits (gevallen)
Van Woensel Frans
De Meyer (gevallen)
Van der Elst vader (gevallen)
Cayzele
Meerkerke (gevallen)
Conrad
Amands
Van de Velde Leo (gevallen)
Horac
Aenca
Peeters Fons
Swinnen
Neutiens (vermist)
Boonen Eduard (vermist)
Van Hellem Frans (gevallen)
Vercauteren Edward (gevallen)
Rogiers Viktor (gevallen)
Henning Bruno (vermist)
Meirschaar Albert (gevallen)
Beulens Mottic (gevallen)
Siau Gilbert (gevallen)
Van Brussel Maurits (gevallen)
Van der Putten Albert (vermist)
Van Roosendael Flor (vermist)
Gaudeus (vermist)
Reinicke Jos
Cooreman
Sever
Bruggeman (gevallen)
Van Ranst A. (gevallen)
Demaeyer
Dellaire (gevallen)
Hart
Piesen Albert (gevallen)
De Backer
Van de Plas
Conicke
Wissels
De Metsenaere
Bellemans Pierre (gevallen)
Elskens Albert (gevallen)
Waterschoot Adolf (gevallen)
Smekens Jozef (gevallen)
Michiels vader (vermist)
De Veirman Maurits (gevallen)
Siau Achiel (gevallen)
Totte (gevallen)
Goosens Viktor (vermist)
Van Malderen Renรฉ (vermist)
Geers Andrรฉ (vermist)
Lejeune Lucianus (gevallen)
Noot: โgevallenโ werd vaak als โvermistโ ervaren; exacte omstandigheden zijn niet altijd traceerbaar.
โ๏ธ Stalingrad โ motorslede-compagnie (dec 1942)
Vanuit Rossosch vertrok een gemengde (NL/BE) NSKK-compagnie op motorsleden richting Stalingrad (291 man). Geen overlevenden bekend; het lot van de eenheid bleef onopgehelderd.
โฐ๏ธ Regiment 6 โ Kaukasus (1942โ1943)
- Vertrek sep 1942: Diest โ Poltawa โ Stalino; onder bevel Regt 5; daarna splitsing: II/6 + 5./6 richting Rostow; 4./6 naar Krasnodar.
- Route & lading: Rostow โ Taganrog โ Krasnodar โ Armavir โ Majkop โ Suworowskaja โ Mineralnyje Wody; onderdelen vliegtuigmotoren, kabels, boordwapens, startgeneratoren; lokaal: benzine, bommen, boordmunitie.
- Uiterste punt: Pjatigorsk (regio Elbroes). Rond Kerst 1942 afgelost door NL-kolonnen; terug via Rossosch/Kursk; feb 1943 Diest.
- Vlaamse verbindingsoff.: Stf. Van Hecke โ Stf. Vermeulen; Kolonnenfรผhrer: Trpf. Crombeen (Sneuv. Wรผrzburg, apr 1945).
๐ Westen/Noord-Frankrijk (1942โ1944)
- Late 1942 โ Croisรฉ-Laroche (Rijsel): ~230 Vlamingen in compagniesverband; focus op Duitse infanterie- & MG-opleiding (geen rijschool).
- Begin 1943 โ Brussel (Boudewijnkazerne, Daillyplein): Luftwaffe Fahrschule โ cursus 7 weken; Fรผhrerschein III; ยฑ100 Vlamingen; commando in het Duits; toekenning Fรผhrerabzeichen.
- Juni 1943 โ Casteau (Mons/Bergen): vorming Sonderkolonne 6 (voorjaar 1944 โ Sonderkolonne 5); ยฑ35 Duitse vrachtwagens; Verbindingsยญofficier: Stf. Lavelli Frans.
- Taken: bevoorrading 18. Flakbrigade Nord-Frankreich; V-wapenbouw (Atlantic Wall); Flak-verplaatsingen; kolonnen met 20โ35 wagens + 2 x MG-34 per kolonne (luchtafweer).
- Regiment 4 โ Abbeville (11-1943 โ 03-1944): inzet met burgerchauffeurs (grijze wagens, NSKK-embleem) voor V-1 lanceerbasissen; frequente geallieerde bombardementen.
๐ Rgt 4 โFlandernโ & Rgt 6 โ Balkan (maart 1944)
15.03.1944: Afmars vanuit Vilvoorde (ยฑ1000 man) richting Balkan. Strategische context: Italiaanse capitulatie, sterke partizanen (Tito), beperkte Duitse divisiedichtheid; As-offensieven VI (10-1943 โ 01-1944) en VII (04-1944 โ 06-1944); geallieerde steun via Zuid-Italiรซ.
Najaar 1944: Sovjetdoorbraak in Roemeniรซ/Bulgarije; gevechten rond Belgrado (14โ19 okt); Duitse terugtocht & verschuiving zwaartepunt.
๐๏ธ 2./NSKK โ inzet Griekenland (maart 1944)
- Begin maart: vertrek per trein (zonder wagens) vanuit Diest naar Griekenland.
- Einde maart: aankomst volledige 2e compagnie in Athene (o.a. kolonnen 222 en 224); korte kazernering buiten de stad; daarna operationele inzet onder lokaal Luftwaffe-commando.
๐ Getalsterkte (schattingen)
- Mei 1941: ~3.000 Vlamingen aangeworven (Diest).
- Juni 1942: ~4.000 Vlamingen + Walen in NSKK.
- Mei 1943: ~6.000 totaal, waarvan 3.267 Vlamingen.
