De 6. SS-Freiwilligen-Sturmbrigade “Langemarck” werd op 7 mei 1943 opgericht uit het SS-Freiwilligen-Legion Flandern. De nieuwe naam verwees naar het West-Vlaamse dorp Langemark, dat door de Duitsers tijdens WOI als symbool van zelfopoffering werd verheerlijkt. Voor veel Vlaamse vrijwilligers leidde dit tot frustratie: het woord “Vlaanderen” verdween uit de eenheidsnaam, en de verplichte SS-eed werd als een schending van eerdere beloften gezien.
De brigade groeide uit tot een zwaarbewapende eenheid van ca. 2000 man, met onder meer Vlaamse vrijwilligers, een Fins bataljon en nieuwe rekruten. Ze beschikte over tankjagers, gemechaniseerd geschut en luchtafweer (Flak).
Inzet aan het front (1943–1944)
De brigade werd in december 1943 ingezet nabij Jampol en Zjytomyr (Oekraïne), waar ze in samenwerking met de 2. SS-Panzer-Division “Das Reich” zware verliezen leed. In april 1944 werd ze teruggetrokken naar Bohemen voor hergroepering.
Daarna werd een deel van de eenheid, onder leiding van Sturmbannführer Wilhelm Rehmann, als Kampfgruppe Rehmann naar het noordfront bij Narva gestuurd. De Kampfgruppe maakte deel uit van het III. SS-Germanisches Panzerkorps, onder bevel van SS-Obergruppenführer Felix Steiner.
Slag om Narva (juli 1944)
Tijdens het Sovjetzomeroffensief in juli 1944 werd het Duitse front in het oosten doorbroken. De Kampfgruppe Rehmann werd ingezet bij de verdediging van de Tannenberglinie in Estland, met als centrale stelling de heuvel Kinderheim-Höhe bij Sinimäe.
Op 26 juli begon een hevig Sovjetbombardement. Het hoofdkwartier van Kampfgruppe Rehmann werd geraakt; Rehmann raakte zwaargewond en Untersturmführer Georg D’Haese nam het bevel over. De Vlaamse eenheid vocht samen met onder andere de 11. SS-Division “Nordland”, de 4. SS-Brigade “Nederland” en Estnische vrijwilligers van de 20. Waffen-Grenadier-Division der SS.
Na drie dagen felle strijd werd de Sovjetaanval op de Tannenberglinie afgeslagen, mede dankzij tegenaanvallen met pantserondersteuning van de “Nordland”-divisie.
Omvorming tot Divisie
Na zware verliezen werd de brigade in september 1944 over zee geëvacueerd naar Świnoujście (Swinemünde). Op 19 oktober 1944 gaf Heinrich Himmler het bevel tot omvorming van de brigade tot de 27. SS-Freiwilligen-Grenadier-Division “Langemarck”. Thomas Müller nam het bevel over van Konrad Schellong, die herstellende was van verwondingen.
Hoewel de divisie formeel groeide, kreeg ze in werkelijkheid nooit de sterkte van een volwaardige divisie. De gevechten van Langemarck gingen nadien verder tot in de eindfase van de oorlog.
